Komunikować się - uważnie i z empatią
Komunikacja z dziećmi to temat, który potrafi wzbudzić emocje! Jak mówić by się nawzajem usłyszeć, współpracować, porozumieć?
Jak mówić, kiedy po drugiej stronie mamy dwulatka, który właśnie odmówił włożenia butów przed spacerem? Jak mówić, kiedy między dziećmi pojawia się konflikt? A co w sytuacji, kiedy roczniakowi trudno było rozstać się rano z rodzicem? Praca z dziećmi to …nieustanna komunikacja! Każdego dnia wypowiadamy w ich kierunku mnóstwo słów. Właśnie dlatego, ważne jest dla nas, by się zatrzymać i zastanowić – w jakim celu i w jaki sposób mówię?
W Wiosce w chmurach przywiązujemy dużą wagę do tego, w jaki sposób komunikujemy się z dziećmi. Wiemy, że to, w jaki sposób mówimy ma znaczenie – dzieci przejmują nasze słowa, zdania i reakcje, ucząc się przez modelowanie. Naszym punktem wyjścia jest Porozumienie bez Przemocy.
Warto wiedzieć, że Porozumienie bez Przemocy nie jest metodą ani zbiorem technik do rozmów z ludźmi. Nie gwarantuje, że osiągniemy nasze cele, a inni będą z nami współpracować. Porozumienie bez Przemocy to filozofia, która zakłada komunikację we wzajemnym poszanowaniu uczuć i potrzeb. Sens komunikacji bez przemocy można zamknąć w odpowiedzi na dwa pytania:
- Co jest we mnie żywe? (Co jest teraz ważne? O co mi chodzi?)
- Co mogę zrobić, aby dostać/zrealizować to, co jest ważne, w taki sposób, aby wziąć pod uwagę również drugiego człowieka?
Porozumienie bez Przemocy to empatyczna komunikacja, której celem jest budowanie kontaktu, dialogu, porozumienia i tym samym tworzenie relacji opartych na wzajemnym szacunku i uważności wobec drugiego człowieka. Praktykując Porozumienie bez Przemocy doświadczamy nowej perspektywy w postrzeganiu zarówno siebie samego, jak i ludzi – dorosłych i dzieci, którzy nas otaczają. Jakość naszego życia oraz tego jakie relacje budujemy zależy od tego jaki kontakt mamy sami ze sobą.
Porozumienie bez Przemocy bazuje na następujących założeniach:
- Wszyscy ludzie mają takie same potrzeby – potrzeby są uniwersalne.
- Wszystkie działania, które podejmujemy, służą zaspokajaniu naszych potrzeb.
- Nasze potrzeby są tak samo ważne, jak potrzeby innych ludzi.
- Każda krytyka, osąd czy agresja, z którymi się spotykamy, są wyrazem niezaspokojonych potrzeb.
- Potrzeby się zmieniają, w każdym momencie jedne potrzeby mogą być dla nas ważniejsze od innych.
Jeśli mamy świadomość, które z naszych potrzeb są zaspokojone, a które nie w danym momencie, możemy się zastanawiać nad różnymi dostępnymi nam sposobami zadbania o nie. Celem nie jest osiągniecie konkretnego efektu czy też zmanipulowanie drugiej strony tylko budowanie kontaktu – stworzenie przestrzeni na to, byśmy mogli się usłyszeć, zrozumieć zaistniałą sytuację i pomyśleć o wspólnym rozwiązaniu.
Jak to wygląda w Wiosce w Chmurach w praktyce?
➡ Posługujemy się językiem obserwacji i faktów, rezygnując z oceniania, etykietowania i osądów
➡ Otwarcie mówimy o naszych potrzebach i komunikujemy własne granice
➡ Mamy akceptację dla wszystkich emocji – nie hamujemy wyrażania złości, nie blokujemy płaczu, nie zaprzeczamy mówiąc „nic się nie stało”, nie odwracamy uwagi. Każda emocja, którą obserwujemy, jest dla nas ważną informacją o potrzebach dziecka.
➡ Szanujemy „nie” dziecka i jego granice. Umiejętność mówienia „nie” jest bardzo ważna – pozwala dbać o własne granice, chronić siebie, sprzyja kształtowaniu się własnej autonomii.
➡ Nie posługujemy się metodą kar i nagród, która wiąże się ze stawianiem warunków oraz niszczy poczucie bezpieczeństwa i zaufania. Dzieci potrzebują być widziane, i słyszane, potrzebują naszego zainteresowania, zaangażowania, wspólnego czasu – nie potrzebują być oceniane i chwalone.
➡ Uznajemy, że dzieci nie muszą się dzielić – nie negujemy wartości tej umiejętności, ale dajemy dzieciom wolny wybór.
➡ Zatrzymujemy trudne zachowania zagrażające bezpieczeństwu stosując komunikaty „stop” lub „nie zgadzam się”
Dzielimy się wiedzą!
Wierzymy, że dzięki wspólnej pracy rodziców i opiekunów w żłobku możemy wpływać pozytywnie na harmonijny rozwój dzieci. Wiemy, że czasem bywa trudno i liczba wyzwań wychowawczych mnoży się każdego dnia. Tworzymy więc serię artykułów dla rodziców, w której dzielimy się naszą wiedzą o najmłodszych, by wspierać Was w rodzicielskiej codzienności.